Connect with us

Zawód koniarz – Wybrane formy prowadzenia działalności w branży związanej z jeździectwem

Poradnictwo

Zawód koniarz – Wybrane formy prowadzenia działalności w branży związanej z jeździectwem

Anita Garnuszek*

W zakresie dotyczącym prowadzenia działalności polegającej na hodowli koni odsyłamy do naszego artykułu, który ukazał się na łamach „Hodowcy i Jeźdźca” nr 46 (lato 2015).

W niniejszym artykule omawiamy wybrane formy prowadzenia działalności w branży związanej z jeździectwem. Ze względu na ograniczone ramy opracowania omawiamy formy prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usługi pensjonatu dla koni, klubu sportowego oraz jako jeździec-zawodnik.

Jeździec-zawodnik

W związku ze zmianami w prawie polegającymi na wprowadzeniu zawodu jeźdźca temat ten budzi ostatnio duże zainteresowanie.

Zawód jeźdźca ustanowiono w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 listopada 2015 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Zawód jeźdźca został dodany w kategorii „pozostali pracownicy usług osobistych”. Rozporządzenie przewiduje możliwość przygotowania do zawodu co do zasady w ramach zasadniczej szkoły zawodowej. Umiejętności w zakresie szkolenia i użytkowania koni, podobnie jak dotychczas, można również zdobyć w ramach kształcenia przygotowującego do zawodu technika hodowcy koni. Natomiast osoby, które uzyskają kwalifikacje w zawodzie jeźdźca, będą mogły zdobyć zawód technika hodowcy koni po uzyskaniu dodatkowej kwalifikacji „organizacja chowu i hodowli koni” w ramach kwalifikacyjnych kursów zawodowych.

Obecnie trwają prace  w MEN nad rozporządzeniem zmieniającym rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach. Nowelizacja rozporządzenia jest konsekwencją wprowadzenia nowych zawodów i będzie polegała przede wszystkim na określeniu podstawy programowej do kształcenia m.in. w zawodzie jeźdźca. Obecnie (tj. na dzień złożenia niniejszego tekstu) trwają prace nad rozporządzeniem MEN zmieniającym podstawę programową – przyp. autora.

W uzasadnieniu rozporządzenia z dnia 6 listopada 2015 r. wskazano, że w opinii ministra właściwego ds. kultury fizycznej kształcenie młodych ludzi w zawodzie jeźdźca przygotuje fundament do odbudowania polskich sportów konnych. Stwierdzono ponadto, że siłą napędową rynku jeździeckiego są konie przygotowane przez zawodowców. Z raportu Removing the Blinkers: The Health and Welfare of European Equidae in 2015 wynika, że wartość europejskiego biznesu jeździeckiego to 100 mld euro rocznie. Ministerstwo przewiduje, że rozwój jeździectwa i hodowli koni może zapewnić w Polsce 50–75 tys. miejsc pracy. W związku z tymi optymistycznymi perspektywami warto zatem dowiedzieć się, w jakich formach można wykonywać zawód jeźdźca-zawodnika.

I tak, działalność w zakresie szkolenia koni można wykonywać w ramach stosunku pracy (np. na podstawie umowy o pracę zawartej z klubem sportowym lub stadniną koni), w ramach indywidualnej działalności gospodarczej lub na podstawie umów cywilnoprawnych. W tym ostatnim przypadku trzeba natomiast pamiętać, że każda działalność o charakterze zorganizowanym, ciągłym i zarobkowym jest działalnością gospodarczą, której niezarejestrowanie stanowi wykroczenie, co oznacza, że stałe wykonywanie usług o tym samym charakterze na podstawie umów cywilnoprawnych może rodzić obowiązek rejestracji działalności gospodarczej. Od tego, czy praca polegająca na szkoleniu koni będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej czy w ramach stosunku pracy, zależeć będą obowiązki podatkowe, składkowe, a także odpowiedzialność z tytułu świadczonej pracy/usług.

Jeździec-zawodnik jako indywidualny przedsiębiorca

Zawód jeźdźca nie jest zawodem regulowanym, co oznacza, że można go wykonywać w ramach swobody działalności gospodarczej. Doświadczeni jeźdźcy, którzy trudnią się szkoleniem koni od wielu lat, nie będą zatem musieli się obawiać konieczności odbycia jakichkolwiek kursów lub szkoleń. Jest to bowiem zawód, w którym przede wszystkim liczą się umiejętności praktyczne i doświadczenie.

Własna działalność gospodarcza z pewnością zapewnia dużą swobodę i elastyczność w planowaniu pracy. Jeździec-przedsiębiorca sam decyduje o tym, ile koni bierze w trening, oraz o swoim czasie pracy. Jedną z zalet własnej działalności gospodarczej jest także możliwość odliczenia od podatku kosztów jej prowadzenia, czyli wydatków poniesionych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, np. związanych z utrzymaniem koni, zakupem sprzętu, udziałem w zawodach itp.

Osoba fizyczna podejmująca działalność gospodarczą jest obowiązana dokonać wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Wpis do CEIDG nie podlega opłacie. Wniosek może zostać złożony osobiście w urzędzie gminy, lub w formie elektronicznej za pomocą systemu ePUAP.

Zawód jeźdźca może wiązać się np. ze szkoleniem młodych koni, szkoleniem koni osób prywatnych lub też z profesjonalnym uprawianiem sportów jeździeckich i reprezentowaniem danego klubu w zawodach.

Co istotne w przypadku jeźdźców-zawodników świadczących usługi w postaci udziału w zawodach sportowych w barwach określonego klubu, Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził w uchwale z dnia 22 czerwca 2015 r. o sygn. II FPS 1/15, że zawodnik może świadczyć na rzecz klubu usługi sportowe w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a jego przychody powinny być zaliczone do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Dotychczas bowiem niektóre organy skarbowe kwalifikowały przychody zawodnika z tytułu świadczonych usług na rzecz klubu sportowego jako przychody z działalności wykonywanej osobiście przez sportowca (uprawianie sportu w ramach klubu prowadzącego działalność sportową; art. 13 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), co było niekorzystne dla zawodników, ponieważ oznaczało, że sportowiec osiągający wysokie zarobki w klubie był zobowiązany odprowadzać wysokie podatki (32% w przypadku dochodów powyżej kwoty 85 528 zł rocznie), podczas gdy prowadząc indywidualną działalność gospodarczą, mógłby opłacać znacznie mniejszy podatek dzięki wybranemu podatkowi liniowemu 19%.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego Ustawodawca pozostawił swobodę wyboru formy działania sportowca zainteresowanym i nie ma przeszkód, by indywidualny zawodnik prowadził działalność gospodarczą, której przedmiotem będzie świadczenie usług w postaci udziału w określonych zawodach sportowych w barwach określonego klubu. Działanie takie mieści się w zakresie swobody działalności gospodarczej. Należy jednak pamiętać, że celem takiej działalności, prowadzonej w sposób zorganizowany i ciągły, będzie zapewnienie źródła zarobkowania. Cel zarobkowy działań wyklucza uznanie przychodów z tej działalności za przychody z uprawiania sportu.

Przedsiębiorca indywidualny co do zasady odpowiada za szkodę całym swoim majątkiem. Niektóre kwestie związane z odpowiedzialnością za szkody można – i na pewno warto – uregulować w umowie z klientem.

Jeździec-zawodnik jako pracownik

Jeźdźcy zatrudnieni na umowie o pracę podlegają natomiast przepisom Kodeksu pracy, dzięki czemu mogą korzystać z różnych przywilejów, jak prawo do odpłatnego urlopu czy prawo do wynagrodzenia za nadgodziny.

Co istotne, inaczej wygląda też kwestia odpowiedzialności za szkody spowodowane przez pracownika i przez przedsiębiorcę. Pracownik nie odpowiada za szkodę powstałą w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka. Jeżeli pracownik wyrządził szkodę nieumyślnie, jest obowiązany do jej naprawienia w granicach nieprzekraczających 3-miesięcznego wynagrodzenia. Odpowiedzialność pracownika jest również ograniczona względem osób trzecich, bowiem za szkody im wyrządzone odpowiada pracodawca. Powyższe zasady odpowiedzialności mogą mieć istotne znaczenie w przypadku świadczenia pracy polegającej na szkoleniu koni, ponieważ jest to działalność obarczona dużym ryzykiem.

Zarówno świadczenie pracy w ramach stosunku pracy, jak i świadczenie usług w ramach wykonywanej działalności gospodarczej polegającej na szkoleniu koni ma swoje wady i zalety. Niewątpliwie jednak najmniej opłacalną formą wykonywania zawodu jeźdźca-zawodnika jest tzw. działalność na czarno. Bardzo szybko bowiem pozorny zysk polegający na unikaniu opłacania podatków i składek może się przerodzić w duże straty.

Pensjonat dla koni

Drugą wybraną działalnością w branży związanej z jeździectwem jest prowadzenie pensjonatu dla koni. Działalność polegająca na świadczeniu usługi pensjonatu w sposób zorganizowany, ciągły oraz w celu zarobkowym jest działalnością gospodarczą, która wymaga zarejestrowania.

W świetle orzecznictwa NSA nie ma natomiast możliwości zakwalifikowania działalności polegającej na świadczeniu usługi pensjonatu jako działalności rolniczej, nawet jeśli strony podpiszą umowę, którą nazwą „umowa o chów konia”.

W orzeczeniu o sygn. akt. II FSK 1628/13 z dnia 29 września 2015 r. NSA wskazał, że działalności polegającej na odpłatnym utrzymaniu i opiece nad końmi należącymi do innych osób nie można zakwalifikować jako działalności rolniczej.

W sprawie tej podatniczka była właścicielką gospodarstwa rolnego, w ramach którego uprawiała zboże i inne rośliny nasienne. Podatniczka była także właścicielką 5 koni. Jednocześnie właścicielka gospodarstwa zawarła 12 umów o „chów koni” będących własnością innych osób, w których zobowiązała się do zapewnienia zwierzętom miejsca w boksach w stajni, karmienia i czyszczenia koni oraz wyprowadzania ich na padok, z których tytułu nie opłacała podatku dochodowego, utrzymując, że przychód z tych umów uzyskiwany jest w ramach działalności rolniczej.

Organy podatkowe i sądy administracyjne uznały, że działalności skarżącej polegającej na bieżącym utrzymaniu i opiece nad końmi należącymi do innych osób w swoim gospodarstwie rolnym nie można potraktować jako działalności rolniczej. Działalność ta natomiast wypełniła wszystkie elementy definicji działalności gospodarczej, tj. była prowadzona w sposób zorganizowany, ciągły i w celu zarobkowym.

Pensjonat dla koni może być prowadzony co do zasady przez osobę będącą indywidualnym przedsiębiorcą lub przez spółkę prawa handlowego.

O aspektach prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej pisaliśmy powyżej („Jeździec-zawodnik jako indywidualny przedsiębiorca”). Natomiast jeżeli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki prawa handlowego, to stosunkowo najczęściej wybieraną formą prawną jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka z o.o. jest spółką kapitałową, która uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru KRS. Oznacza to, że z chwilą wpisu do KRS powstaje niezależny podmiot prawa. Spółka z o.o. może zostać zawiązana przez kilka osób (wspólników) lub przez jedynego wspólnika (jednoosobowa spółka z o.o.). Wpis do rejestru jest odpłatny. Rejestracja spółki z o.o. wymaga również pokrycia kapitału zakładowego w wysokości 5000 zł oraz dopełnienia innych obowiązków, w tym przygotowania umowy spółki. Rejestracji spółki z o.o. można dokonać również na portalu eKRS.ms.gov.pl.

Zaletą prowadzenia działalności w formie spółki z o.o. jest co do zasady kwestia braku odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki. Zysk osiągnięty przez spółkę jest wypłacany wspólnikom w formie dywidendy. Prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki z o.o. wiąże się natomiast z różnymi obowiązkami o charakterze organizacyjnym (podejmowanie uchwał spółki), sprawozdawczym (obowiązek składania sprawozdań finansowych) oraz de facto z podwójnym opodatkowaniem. Dochód spółki jest opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych (na podstawie Ustawy o CIT), natomiast dywidenda otrzymana przez osobę fizyczną stanowi przychód z kapitałów pieniężnych podlegający podatkowi dochodowemu od osób fizycznych (na podstawie Ustawy o PIT).

Niewątpliwie jednak również pensjonatu dla koni nie opłaca się prowadzić na czarno, ponieważ rodzi to duże ryzyko odpowiedzialności karnej skarbowej, a także może powodować utrudnienia związane z dochodzeniem należności od klientów korzystających z usługi pensjonatu.

Kluby sportowe

Ustawa o sporcie przewiduje w art. 3, że działalność sportowa jest prowadzona w szczególności w formie klubu sportowego, który działa jako osoba prawna.

Ustawodawca przesądził, że klub sportowy musi mieć osobowość prawną, a zatem nie może być prowadzony ani przez indywidualnego przedsiębiorcę, ani przez spółkę osobową czy inne podmioty nieposiadające osobowości prawnej. Osobowość prawną uzyskują z chwilą wpisu do rejestru m.in. spółki kapitałowe (spółka z o.o. lub spółka akcyjna), fundacje lub stowarzyszenia.

O podstawowych aspektach prowadzenia działalności w formie spółki kapitałowej (spółki z o.o.) pisaliśmy powyżej, w związku z czym w tym miejscu skupimy się na działalności klubu sportowego w formie fundacji lub stowarzyszenia.

Decydując się na założenie klubu sportowego w formie stowarzyszenia, należy pamiętać, że jest to dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych. Fundacja może być natomiast ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

Fundacje i stowarzyszenia mogą prowadzić działalność gospodarczą, jednakże powinna być to ich działalność dodatkowa w stosunku do działalności mającej na celu realizację celów społecznie użytecznych. Najczęściej jednak jeździeckie kluby sportowe działają w formie stowarzyszenia.

W związku z powyższym zwracamy uwagę, iż 20 maja br. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw z dnia 25 września 2015 r. Nowelizacja wprowadziła szereg istotnych zmian. W kontekście zakładania stowarzyszeń ważną zmianą jest zmniejszenie wymaganej liczby członków założycieli stowarzyszenia z 15 do 7 osób. Zmiany dotyczą również stowarzyszeń już istniejących.

Co ważne, kluby sportowe działające w formie stowarzyszeń mają 2 lata od dnia wejścia w życie nowelizacji na dostosowanie swoich statutów do wymagań znowelizowanej ustawy.

Fundacje i stowarzyszenia, a także kluby sportowe będące spółkami, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników, wykonujące działalność społecznie użyteczną, mogą uzyskać status organizacji pożytku publicznego i związane z nim uprawnienia, jeżeli nieprzerwanie przez co najmniej 2 lata prowadzą działalność pożytku publicznego.

***

*Anita Garnuszek – aplikant adwokacki oraz doktorantka na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Wspólnie z radcą prawnym Agnieszką Cwajną prowadzą stronę poświęconą tematyce prawnej związanej z jeździectwem – Lexhippica.pl – prawo dla pasjonatów koni i jeździectwa.

W razie jakichkolwiek pytań, prosimy o kontakt pod adresem lexhippica@gmail.com lub pod nr tel. 695 620 690; 609 444 970.

Więcej w Poradnictwo

  • Poradnictwo

    Sprzedaż koni online

    By

    Z powodu obostrzeń wprowadzonych w związku z panującą epidemią COVID-19, wiele wydarzeń jeździeckich oraz aukcji-sprzedaży koni...

  • Poradnictwo

    Fotografia koni, cz. 2

    By

    Kontynuujemy temat fotografii, tym razem jednak skupimy się bardziej na tym, jaki sprzęt wybrać oraz na...

  • Poradnictwo

    Fotografia koni, cz. 1

    By

    Przyszło mi zmierzyć się z tematem niezwykle trudnym. Trudnym nie tylko ze względu na przykładowy charakter...

W ostatnim numerze

HiJ nr 80 - okładka

Hodowca i Jeździec Rok XXII Nr 1 (80) Zima 2024

Wydawca

Polski Związek Hodowców Koni

Reklama

Tofi Horses
Pets Diag
Tofi Horses
eHorses
Purina
Equishop
Energys
De Heus Polska
Equishop
Cavalor
Smarthorse

Artykuł sponsorowany

RSS Aktualności ze strony PZHK

RSS Aktualności ze strony Teraz Polskie Konie

Ostatnie wpisy

Na górę