Hodowla
Obchodzenie się z młodymi ogierkami po osadzeniu
Zbigniew Witkowski
Marzeniem każdego hodowcy jest wyhodowanie jak najlepszego konia, a szczytem tego jest oczywiście ogier. Pomińmy tutaj zasady doboru ogiera do klaczy i odwrotnie, a prześledźmy drogę, jaką półroczny ogierek musi przejeść od momentu odsadzenia do konia 3-letniego, który na końcu trafia na kwalifikacje do zakładu treningowego.
Po urodzeniu źrebięta zmieniają się z dnia na dzień. Jedne rodzą się bardzo silną, zdrową i po parunastu godzinach zachowują się jak dorosłe konie, biegając i brykając, inne rodzą się powykrzywiane, trudno utrzymują się na nogach i przez pierwsze parę dni maja problemy z poruszaniem się. Po kilku miesiącach wszystko wraca do normy i większość tych koni jest po prostu normalnymi zdrowymi źrebakami.
Metody wychowu ogierków po odsadzeniu są bardzo różne. W tym artykule zajmiemy się postępowaniem z ogierkami w hodowli wielkostadnej, gdzie rocznik odsadzonych ogierków waha się w granicach 25-30 szt., a różnica wieku wynosi do 7 miesięcy (urodzenia od października do maja).
Odsadzanie
Źrebięta odsadza się przeważnie w wieku 6 miesięcy, chociaż w wyjątkowych wypadkach robi to się między 5 a 6 miesiącem. W tym wypadku głównymi powodami są przeważnie: brak mleka u matki lub brak rui od wyźrebienia do momentu odsadzenia. W pierwszym przypadku zmusza to źrebię to szybszego i samodzielnego pobierania pokarmu, z czym wiąże się lepszy jego rozwój i szybkie usamodzielnienie się, w drugim − w niedługim czasie po odsadzeniu powinna wystąpić tzw. ruja poźrebięca /do 10 dni/.
Najlepszym i najmniej stresującym sposobem jest odłączenie od stada klaczy i pozostawienie źrebięcia razem ze swoimi rówieśnikami w tym samym środowisku. Bardzo ważną sprawą w tym czasie jest nauka wiązania źrebiąt jeszcze przy matce. Powinno się to rozpocząć, kiedy źrebak ma około 5 miesięcy. Podczas wiązania przy matce źrebięta są o wiele spokojniejsze i po 2-3 próbach uwolnienia większość z nich poddaje się bez dalszej walki i bez problemu przychodzi do ręki człowieka. Codzienne wiązanie odsadów rano i wieczorem pozwala na zdobycie szczegółowej informacji o źrebięciu. Pamiętać należy, że okres pracy włożony jeszcze wtedy, gdy źrebię jest przy matce zaprocentuje, i to z nawiązką, w późniejszym okresie jego wychowu. Mamy już właściwie prawie gotowy, „lekko oszlifowany” produkt, nad którym trzeba teraz popracować, ale najgorsze jest już za nami. W wychowie źrebiąt pierwsze 6 miesięcy jest bardzo ważne. Nie dość, że narażone są na masę chorób, to późniejsze przyzwyczajanie źrebiąt do wiązania i chodzenia na uwięzi powoduje większy stres, aniżeli jeszcze przy matce. Reasumując po pierwszych 6 miesiącach źrebię w momencie odsadzenia powinno:
- bez problemów dawać się wiązać do karmienia,
- dać sobie rozczyszczać wszystkie kończyny,
- dać się prowadzić.
Jest to fragment artykułu, aby przeczytać pełny tekst zapraszamy do zakupu kwartalnika „Hodowca i Jeździec” Rok IV nr 3 (10) 2006.
Pismo dostępne jest w Okręgowych / Wojewódzkich Związkach Hodowców Koni, Biurze PZHK, za pośrednictwem prenumeraty oraz w wybranych sklepach jeździeckich.
