Connect with us

Nowoczesne linie ogierów w Wielkopolsce

Hodowla

Nowoczesne linie ogierów w Wielkopolsce

Anna Nowicka-Posłuszna, Olga Laskowska

Od wielu lat zmiany typu koni półkrwi w Polsce dokonują się głównie poprzez import materiału genetycznego z Europy Zachodniej, szczególnie reproduktorów reprezentujących nowoczesne linie sportowe.

Możliwości te pojawiły się w latach 80. i 90. ubiegłego wieku dzięki zmianom zachodzącym w naszym kraju i dzierżawom lub zakupom ogierów najpierw do państwowych jednostek hodowlanych, a później przez hodowców prywatnych. Wstąpienie do Unii Europejskiej jeszcze bardziej ułatwiło transfer materiału genetycznego.

Ogiery te sprowadzane były czasami jako źrebięta lub osobniki młode, stąd nieznana była ich wartość użytkowa, a tym bardziej wartość hodowlana, lecz ich zaletą był znany „modny” rodowód.

Początki zmian w hodowli koni sportowych w Wielkopolsce to sprowadzenie (przede wszystkim z byłej NRD) ogierów na zasadzie okresowej wymiany (za np. wielkopolskie z trakeńskimi rodowodami) lub dzierżaw. Były to konie hanowerskie (wprowadzone w roku 1975), a w późniejszych latach holsztyńskie, oldenburskie, belgijskie gorącokrwiste oraz holenderskie konie gorącokrwiste (KWPN).

Współczesny cel hodowli koni półkrwi w Polsce, to koń w typie wierzchowym, rosły, szlachetny, o doskonałej mechanice ruchu, łatwości i swobodzie jazdy, zdrowy i wytrzymały. Jaki będzie efekt pracy hodowlanej zależy od dokładności oceny, intensywności selekcji, zmienności genetycznej i odstępu pokoleń. Aby osiągnąć postęp w hodowli konia sportowo-wyczynowego, należy dysponować sprawdzonym i wyselekcjonowanym materiałem genetycznym, szczególnie ogierów, które mogą pozostawiać kilkaset sztuk potomstwa.

Hodowcy polscy najczęściej dokonują zakupu ogierów (lub sprowadzają nasienie) w Niemczech, Holandii i Francji. Rodowody koni hodowanych w tych krajach są bardziej nowoczesne i w o wiele większym stopniu nasycone przodkami sprawdzonymi w sporcie jeździeckim.

W hodowli koni w Wielkopolsce obserwuje się zwiększony napływ reproduktorów zagranicznych przy jednoczesnym spadku liczebności reproduktorów ras rodzimych. Jest to spowodowane głównie tym, że hodowców nie satysfakcjonuje jakość ogierów oferowanych przez państwowe stada i posiłkują się oni końmi pochodzącymi z zagranicznych związków hodowlanych. Najczęściej są to ogiery ze znakomitych linii, o cennych rodowodach, lecz o nieznanej użytkowości własnej, a tylko w nielicznych przypadkach są to pełnowartościowe uznane ogiery. Wśród ogierów użytkowanych w prywatnej hodowli na terenie Wielkopolski w latach 1996-2004 próbę dzielności w kraju pochodzenia odbyło jedynie 9 (13%).

Wśród użytkowanych ogierów do najliczniejszych ras należą: holsztyńska (30 szt.), hanowerska (9 szt.), holenderska (9 szt.), oldenburska (7 szt.), po 2 ogiery rasy westfalskiej, belgijskiej gorącokrwistej, selle francaise i pojedyncze ogiery ras: bawarskiej, wirtemberskiej, reńskiej, heskiej, saksońskiej, trakeńskiej i meklemburskiej.

Zdecydowana większość ogierów jest urodzona w latach 1998-2000 (43,4%), są to więc konie jeszcze młode. Nieliczna jest grupa osobników starszych, urodzonych przed 1990 rokiem (11,6%), w większości są uznane w kraju pochodzenia, ale użytkowane są (lub były) w Wielkopolsce od niedawna.

Próbę dzielności w Polsce przeszło 37 ogierów (53,6%). W 28 przypadkach był to zakład treningowy (19 ocen bardzo dobrych, 6 dobrych i 1 wybitna). Dla 10 ogierów określono indeks wartości użytkowej, który średnio wyniósł 118,73 (ocena dobra). Cztery ogiery uzyskały licencję podczas startów w MPMK w skokach, 5 – brało udział zarówno w MPMK, jak i w próbie dzielności w zakładzie treningowym.

Znaczna część ogierów (60,0%) jest użytkowana sportowo. W większości przypadków jest to konkurencja skoków przez przeszkody (37 szt.), na poziomie klasy L i P oraz  klasy CC* i CC**. Dwa ogiery startują bądź startowały w dwóch konkurencjach (w skokach przez przeszkody i WKKW) dwa − w konkurencji powożenia, a jeden − w konkurencji ujeżdżenia.

Ogiery ras zachodnioeuropejskich działające na terenie Wielkopolski generalnie nie są intensywnie wykorzystywane rozpłodowo. Liczba ogierów, które posiadają powyżej 10 sztuk potomstwa, wynosi 20 (29%), są to głównie ogiery starsze, sprowadzone stosunkowo dawno. Liczba potomstwa w tej grupie ogierów waha się od 11 do 70 szt. Potomstwo do 10 sztuk włącznie posiada 28 ogierów (40,6%). Dotyczy to głównie ogierów młodych, które uzyskały licencję niedawno, oraz takich ogierów, które kryły na terenie Wielkopolski dość krótko: 1-2 sezony. Reszta osobników – 23 ogiery – nie posiada jeszcze  potomstwa. Są to ogiery młode lub dość intensywnie wykorzystywane w sporcie, przez co nieużytkowane rozpłodowo, albo kryjące w innych rejonach kraju.

W rodowodach ogierów kryjących na terenie Wielkopolski bardzo wyraźna jest przewaga trzech wybitnych reproduktorów: Cor de la Bryere, Ladykiller xx i Alme Z.

Jest to fragment artykułu, aby przeczytać pełny tekst zapraszamy do zakupu kwartalnika „Hodowca i Jeździec” Rok V nr 3 (14) 2007.
Pismo dostępne jest w Okręgowych / Wojewódzkich Związkach Hodowców Koni, Biurze PZHK, za pośrednictwem prenumeraty oraz w wybranych sklepach jeździeckich.

Więcej w Hodowla

W ostatnim numerze

HiJ nr 80 - okładka

Hodowca i Jeździec Rok XXII Nr 1 (80) Zima 2024

Wydawca

Polski Związek Hodowców Koni

Reklama

Tofi Horses
Pets Diag
Tofi Horses
eHorses
Purina
Equishop
Energys
De Heus Polska
Equishop
Cavalor
Smarthorse

Artykuł sponsorowany

RSS Aktualności ze strony PZHK

RSS Aktualności ze strony Teraz Polskie Konie

Ostatnie wpisy

Na górę